9
Met het idee te onderzoeken hoe de media wereldwijd gebeurtenissen weergeeft, ben ik begonnen dagelijks de doden te noteren uit kranten wereldwijd. Elke dag doorploeg ik urenlang – soms tot twee of drie uur ’s nachts – artikelen en krabbel ik de krantenkoppen neer, zolang er ook maar een dode in vermeld wordt. Reeds veertien jaar lange jaren, en ongeveer 8.000 pagina’s verder zijn we intussen gevorderd met een dagboek van de wereld. Het zijn zo’n acht delen van de Encyclopaedia Britannica (2011 – 2025).
Je hoort wel op het nieuws dat het klimaat verandert, en dat zal wel, maar het is vreemd als je merkt dat je ook objectief die cijfers noteert en dat het merkbaar is. Steeds meer mensen sterven door bosbranden, overstromingen, droogte, aardverschuivingen, lawines. Door die veertien jaren, door al die pagina’s, lees je het letterlijk. Je ziet migratieroutes veranderen, ziet waar migranten verdrinken of neergeschoten worden. Je ziet welke oorlogen opflakkeren en welke door de media worden verzwegen omdat ze niet interessant genoeg zijn. Waar aanslagen plaatsvinden, welk soort terreur toeslaat. Welke extremistische bewegingen ontstaan, en in wiens naam wordt iemand vermoord? Je ziet zelfs dat de taal verandert.
Je vraagt je af waarom drie dode Amerikanen, gestorven aan de veteranenziekte hier het nieuws halen, en 3.000 doden door dengue in India, Pakistan of Bangladesh niet. Waarom hoor je van een treinongeluk met 15 doden in Zuid-Afrika niets, terwijl een ongeluk met 15 doden in Duitsland dagenlang in het journaal verschijnt? Hoe wordt ons zicht op de wereld gevormd?
Het is makkelijk te vergeten dat elk cijfer een tragedie schuilt. Tweehonderdduizend doden, het wordt gezegd alsof het niets is, maar achter elke dood schuilt een rouwende familie. Een lege stoel aan tafel, iemand die nooit meer thuiskomt. Achter elke krantenkop schuilt een wereld aan informatie. Ik neem alleen notities. De wereld zelf maakt er een puinhoop van. Als het in de media komt, schrijf ik het op. Doe rustig voort.